E-DEFTER KULLANMA ZORUNLULUĞU 2015’ TE BAŞLIYOR

Son birkaç yılda Maliye Bakanlığı, elektronik ortamda verilerin hazırlanması ve bildirilmesine ilişkin birçok düzenleme yapmıştır. Elektronik beyanname ve bildirimlerle başlayan düzenlemeler bugün itibariyle iade talep etmek ve fatura düzenlemeye kadar uzanmıştır. 2015 yılı için mükellefleri bekleyen yeni bir düzenleme de elektronik defter (e-defter) zorunluluğudur. Aşağıda e-defter kullanma mecburiyeti hakkında açıklama yapılmıştır. 1.Kimler E-Defter Uygulamasına Geçmek Zorundadır? 421 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği’nin 3.1 bölümünde zorunluluk getirilen mükellefler belirlenmiştir. Bu mükellefler; a) 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar, b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlardır. Bu Tebliğ kapsamında zorunluluk getirilen mükelleflerden mal alan 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının e-defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. 2. Zorunluluk Ne Zaman Başlamaktadır? 421 Seri No’lu VUK Genel Tebliği’nin 3.2 bölümüne göre, yukarıda sayılan mükelleflerin e-defter uygulamasına 2014 takvim yılı içerisinde geçmeleri zorunludur. Ancak e-defter yazılımlarını kendi geliştiren mükelleflerin 01.09.2014 tarihi itibariyle e-defter test süreçlerini başarı ile tamamlamış olmaları gerekmektedir. 67 Sıra No’lu VUK Sirkülerinde de konuya ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Sirkülerde e-defter kullanma zorunluluğu bulunan mükelleflerden; a) E-defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren, b) E-defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, c) Özel hesap dönemine tabi olanların 1/12/2014 tarihinden önce e-defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, e-defter tutmaya başlamaları gerektiği açıklanmıştır. 3. Başvuru Şartları Nelerdir? 1 Seri No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği’nin3.1 bölümünde e-defter kullanacak gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin aşağıda yer alan şartları sağlamaları gerektiği belirtilmiştir. a) Gerçek kişi mükelleflerin Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifikaveya 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları, b) Tüzel kişi mükelleflerin 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları, c) Uyumluluk onayı almış bir yazılım kullanılması Diğer yandan başvurular www.edefter.gov.tr üzerinden elektronik ortamda yapılacaktır. Uyumluluk onayı almış yazılımlar da yine bu sitede ilan edilmektedir. 4. E-Defter Nasıl Kullanılacaktır? E-defter tutmak zorunda olan mükellefler, www.edefter.gov.tr internet adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak ve aylık dönemler itibarıyla e-defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Defterlerini e-defter biçiminde tutmaya başlayanlar, söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamazlar. E-defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer. Gerçek kişiler e-defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza veya mali mühür ile imzalar. Tüzel kişiler ise e-defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) kendilerine ait mali mühür ile onaylar. Yukarıda sayılan adımların neticesinde oluşturulan e-defterler, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından onaylanan beratları ile birlikte VUK ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir. 5.Zorunluluğa Uymamanın Müeyyidesi Nedir? 421 Seri No’lu VUK Genel Tebliği’nin 5’inci bölümüne göre, e-defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler kâğıt ortamında defter tutamazlar, bu mükellefler kâğıt ortamında defter tutmaları halinde hiç defter tutmamış sayılırlar. E-defter kullanma mecburiyetine uymayanlar hakkında VUK’un mükerrer 355’inci maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Söz konusu ceza tutarı, 2014 takvim yılı için geçerli olmak üzere birinci sınıf tüccarlar için 1.200 TL’dir. Diğer yandan VUK’un 352/I-2 maddesi uyarınca birinci derece genel usulsüzlük cezası kesilecek olup, bu durum kanunun 30/3 maddesi uyarınca re’sen tarh nedeni sayılmıştır. Genel usulsüzlük cezası 2014 takvim yılı için geçerli olmak üzere sermaye şirketleri için 110 TL, diğer birinci sınıf tüccarlar için ise 70 TL’dir. 6102 sayılı TKK’nın 562’nci maddesinde ise 4.000 TL idari para cezası ile üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezası kesileceği düzenlenmiştir. Bunlar dışında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29/3 ve 34/1 maddelerinde yüklenilen KDV’nin indirilebilmesi için kanuni defterlere kayıt şartı aranmaktadır. Halihazırda Maliye Bakanlığı’nın bir açıklaması bulunmamakla birlikte, e-defter zorunluluğuna uymayanların KDV indirimi imkanından yararlanmama riski ile karşı karşıya kalabileceklerini göz önüne almaları gerekmektedir.