Araçlardaki yeni vergimiz “TOKİ Fonu” hayırlı olsun

Dünyanın önde gelen otomotiv üreticilerinin üretim tesisleri bulunan Güney Afrika’dan ithal edilen araçlara TOKİ Fonu ismiyle ek vergi eklendi. Bu vergi diğer ülkelerden ithal edilen araçlara yansır mı?

Biz vergi uzmanları, ülkemizde araçlar üzerinden alınan dolaylı vergilerin yüksekliğinden şikayet eder ve Özel Tüketim Vergisindeki yüksek artışın dumanı henüz tütmekte iken, şimdi araçlara yeni bir vergi daha getirildi; TOKİ Fonu!

Uygulama, Bakanlar Kurulunun 01.05.2017 tarihli 95/7606 sayılı kararı ile onaylanmış, 01.06.2017 tarihli Resmî Gazetede yayınlanmış olup 01.07.2017 tarihinde de yürürlüğe girecektir.

Söz konusu uygulama Ekonomi Bakanlığının talebi üzerine, ülkemizin taraf olduğu Avrupa Birliği ve diğer ülkelerle imzalanan sözleşmeler nedeniyle ülkemiz aleyhine meydana gelen farklılıkların giderilmesi amacıyla gündeme gelmiştir. Yeni alınan bu karara göre Güney Afrika’dan ithal edilen ve motor hacmi 1500 cc – 1600 cc olan araçlara TOKİ Fonu adıyla yeni vergi uygulanacaktır. Yani yeni vergi tüm araçlar için olmayıp, sadece Güney Afrika’dan ithal edilen ve belirtilen motor hacimlerine sahip olan araçlara uygulanacaktır. Vergi oranı (Fon oranı) ise aracın CIF bedelinin yüzde 10’u olacaktır.

Gelen aracın araç bedeli, navlun ve sigorta bedelinin yüzde 10’u oranında olacak bu artışın nihai tüketiciye yansımasının ise yüzde 5 olması beklenmektedir. Bize göre bu artış oranı hiç de azımsanacak bir artış oranı değildir. Her ne kadar uygulamadan şu anda etkilenen tek otomobil üreticisi bu yeni vergi maliyetini araç fiyatına yansıtmayacağını açıklamış olsa da vergilendirme metodu bizce sorgulanmaya değerdir.

Alınan bu önlem beklenen etkiyi sağlayacak mı bunu hep beraber göreceğiz. Ama mutlaka ki üretici ve veya ithalatçı firmalar da bu tür uygulamalara karşı tedbir alacaklardır. Mesela artık Güney Afrika dan araç getirmemek gibi…

Gelelim işin vergisel boyutuna. Ülkemizde zaten araçlar üzerinden alınan vergi oranın yüksek olduğu ve vergiden vergi alındığı hepimizin malumudur. Bir de bunun üzerine TOKİ Fonu veya adı ne olursa olsun yeni vergiler gelince bize göre ortalık iyice karışmış olmaktadır. Şimdi sadece verginin vergisi değil (ÖTV’nin KDV’si) fonunda vergisi de (Fonun KDV’si’) uygulamaya girecektir.

TOKİ fonundaki amaç gelir elde etmek değil, sadece gümrük duvarı oluşturmak ve farklılıkları gidermek olabilir ama sonuçta adaletsiz olduğuna herkesin inandığı ve eleştirdiği vergileme rejimini daha da pekiştirmiş olmaktayız. Vergi adaletini sağlamak için azaltmamız veya kaldırmamız gereken vergi oranlarını yeniden artırmış oluyoruz. Yani kısa zamanda buradaki yapısal yanlışlığı çözme niyetimiz olmadığını ortaya koymuş olduk hem de lüks sınıf olarak sayılmayan 1500 cc ve 1600 cc araçlarda artış yaparak.

Güney Afrika’da BMW, Ford (Mazda), General Motors, Mercedes Benz, Nissan, Renault, Toyota ve Volkswagen gibi dünyanın önde gelen otomotiv üreticilerinin üretim tesisleri bulunduğunu düşünürsek, Ne diyelim umarız ve dileriz ki, bu artış zaman içinde diğer ülkelerden alınan ve diğer motor gücüne sahip araçlara yansımaz.